กาดกองต้า ...... ตลาดโบราณ แหล่งท่องเที่ยวเชิงศิลปะ วัฒนธรรม ที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของเมืองลำปาง |
กาด........... คือ ตลาด เป็นภาษาท้องถิ่นล้านนา(คำเมือง) |
กองต้า....... คือ ตรอกท่าน้ำ |
กาดกองต้า ...... ก็คือ ตลาดบริเวณตรอกท่าน้ำ.....นั่นเอง |
กาดกองต้า ...หรือ ตลาดจีน ที่ชาวบ้านเรียกติดปาก เป็นย่านตลาดเก่าตั้งอยู่ขนานกับลำน้ำวัง บนถนนตลาดเก่าตลอดทั้งสาย จุดเริ่มต้นอยู่บริเวณ เชิงสะพานรัษฎาไล่ไปจนสุดปลายถนน ย้อนเวลากลับไปเมื่อกว่า 100 ปี (ราวสมัยรัชกาลที่ 5 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์) ภาพความคึกคักจอแจ ขวักไขว่ เต็มไปด้วยผู้คน จะมีอยู่ตลอดย่านนี้ด้วยเพราะในยามนั้น กาดกองต้า เป็นศูนย์กลางการค้าที่สำคัญของ เมืองลำปาง และของภาคเหนือ
เมืองลำปางในอดีต เป็นหัวเมืองสำคัญของอาณาจักรล้านนา แม้ไม่ได้เป็นศูนย์กลางอาณาจักรอย่างเมืองเชียงใหม่ แต่โดดเด่นเป็นเมืองท่าค้าขาย ในยุคที่การเดินทางทางบกยังมีความยากลำบาก ด้วยอุปสรรคทางธรรมชาติที่เต็มไปด้วยป่าเขา ถนนหนทางก็ยังไม่มีมากมายสะดวกสบายดังเช่นในวันนี้ การคมนาคมจึงต้องใช้ทางน้ำเป็นสำคัญ ทั้งการเดินทางไปมาหาสู่ และทำมามาค้าขาย
การลำเลียงสินค้าเส้นทางเหนือ ไม่ว่าจะเป็นการนำสินค้าจากเหนือลงไป "เมืองใต้" ซึ่งหมายรวมถึงดินแดนที่อยู่ใต้ดินแดนล้านนาลงไปทั้งหมด และการขนถ่ายสินค้า ที่มาจากต่างประเทศผ่านท่าเรือเมืองบางกอก หรือสินค้าจากเมืองใต้ขึ้นมา ล้วนแต่ใช้การล่องเรือมาตามแม่น้ำสายหลัก ล่องเข้าลำน้ำวังสุดทางที่ เขลางค์นคร หรือ นครลำปาง ท่าน้ำใหญ่เชิงสะพานรัษ กาดกองต้า จึงรับบทบาทเป็นศูนย์กลางการค้าที่สำคัญ ซื้อขายแลกเปลี่ยน และกระจายสินค้าไปตามหัวเมืองต่างๆ โดยวิธีขนส่งทางบก ใช้รถต่างๆ ม้าต่าง หรืออื่นๆต่อไป
กาดกองต้า....ศูนย์การค้าสำคัญ จึงคับคั่งไปด้วยพ่อค้าวานิชผู้มั่งคั่งหลายหลายเชื้อชาติ ทั้งไทย พม่า จีน และฝรั่ง การผสมผสานทางวัฒนธรรมจึงเกิดขึ้น และที่แสดงออกเห็นเป็นรูปธรรมที่ชัดเจนคือสถาปัตยกรรมนานาชาติ ที่แสดงผ่านบ้านเรือนสิ่งก่อสร้าง มีทั้งเรือนแบบไทยภาคกลาง เรือนล้านนา เรือนพม่า และที่สำคัญดูจะโดดเด่นเห็นจะเป็นเรือนแบบจีน และเรือนขนมปังขิงแบบฝรั่งตะวันตก ทั้งนี้อาจเพราะในสมัยนั้นประเพณีราชนิยมแบบตะวันตกกำลังได้รับความนิยมสูงสุดในภาคกลาง ชาวตะวันตกเข้ามามีความสัมพันธ์กับสยามมากมาย จะด้วยบทบาทใดก็ตาม แต่รูปแบบสถาปัตยกรรมงามแปลกตา ที่นำมาเผยแพร่ก็เป็นที่ถูกใจของชาวสยาม นำมาประยุกต์ใช้สร้างบ้านเรือนเป็นที่สวยงาม ระบาดไปเกือบทุกพื้นที่ของประเทศ รวมทั้งที่กาดกองต้า ก็มีเรือนฝรั่งผสมจีนแบบนี้อยู่หลายแห่ง
วันที่ 1 เมษายน พ.ศ.2459 รถไฟสายหนือ กรุงเทพฯ-ลำปาง ขบวนแรกเปิดให้บริการเป็นปฐมฤกษ์ และเป็นการเริ่มนับถอยหลังให้กับควารุ่งเรืองของ กาดกองต้า การเดินทางโดยรถไฟที่สะดวกสบาย และรวดเร็วกว่าเข้ามาช่วงชิงบทบาทแทนการคมนาคมทางน้ำ ศูนย์กลางการค้าก็เปลี่ยนไป กระจายออกไปตามจุดต่างๆ ในเมืองลำปางโดยศูนย์ขนถ่ายสินค้าเปลี่ยนจาก ท่าเรือมาเป็นสถานีรถไฟ (ช่วงนี้เองที่ รถม้าลำปางได้ถือกำเนิดขึ้น อำนวยความสะดวก รองรับขนถ่ายทั้งผู้คนและสินค้าจากสถานีรถไฟสู่ตัวเมือง)
กาดกองต้า....ได้ถูกลดบทบาทลงจนไม่เหลือภาพของความมั่งคั่ง จอแจดังในอดีต แต่สิ่งที่ยังดำรงค์อยู่คือ ชุมชนและวิถีของผู้คนที่วันนี้ได้ถูกเรียกขานว่าเป็น "ชุมชนย่านตลาดเก่า" รวมทั้งอาคารสิ่งก่อสร้างหลากวัฒนธรรม อันเป็นมรดกล้ำค่า เป็นแม่เหล็กดึงดูดนักท่องเที่ยว ผู้โหยหาอดีตอันคลาสสิก การเดินชมกาดกองต้าในวันนี้ ต้องถือว่าเป็นรายการท่องเที่ยวเมืองลำปางที่ต้องไม่พลาดชม และมีบรรยากาศหลากหลายให้เลือกสัมผัส |
ถ้าต้องการความสงบเย็นซึมซับบรรยากาศ ชื่นชมกับสถาปัตยกรรม |
....... ต้องชมในวันธรรมดา จันทร์-ศุกร์ |
ถ้าต้องการความคึกคักของผู้คน สนุกสนาน มีตลาดถนนคนเดิน |
....... ต้องเดินในวัน เสาร์-อาทิตย์ |
สะพานรัษฎา สะพานเก่าอายุเกือบ 100 ปี ชาวลำปางสร้างขึ้นเพื่อทูลเกล้าฯ ถวายเป็นที่ระลึกในงานราชพิธีรัชดาภิเษก รัชกาลที่ 5 และได้รับพระราชทานนามว่า สะพานรัษฎาภิเศก เดิมเป็นสะพานไม้ เมื่อชำรุดผุพัง จึงมีการก่อสร้างใหม่เมื่อ ปี พ.ศ. 2460 เป็นสะพานคอนกรีตเสริมเหล็ก คงทนถาวร เป็นสัญลักษณ์ของ เมืองลำปางอีกแห่ง
การชมกาดกองต้าจะให้ครบถ้วน ต้องตั้งต้นตั้งแต่หัวถนน บริเวณเชิงสะพานรัษฏา มาเรื่อยๆ หิวหรือเหนื่อย ก็พักเติมพลังหย่อนใจได้ที่ร้านอาหาร ร้านกาแฟ น่ารักริมทาง หรือต้องการสัมผัสเข้าถึงก็เลือกพักได้ ตาม Guest House หลากสไตล์ หลายระดับราคา ที่มีให้บริการอยู่หลายแห่ง จะเลือกเดินชม ปั่นจักรยาน หรือเที่ยวแบบเท่ห์ๆกับรถม้าลำปาง ล้วนแต่สามารถทำได้สบายๆ เลือกดูสักวิธี แล้วคุณจะมี .... ลำปางในดวงใจ .....
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น